Zmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania i pobierania świadczenia pielęgnacyjnego.
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowej Słupi informuje, że od 01.01.2024 roku obowiązywać będą zmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania i pobierania świadczenia pielęgnacyjnego. Nowe przepisy określone są w art. 43,51,63. ustawy z dnia 07.07.2023r. o świadczeniu wspierającym ( Dz. U 2023 roku poz.1429).
Nowe regulacje dotyczące przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego wskazują że:
- świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024r. (tzw. nowe świadczenie pielęgnacyjne) będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia, natomiast osoba z niepełnosprawnościami nad którą opieka była sprawowana będzie mogła ubiegać się o przyznanie dla niej świadczenia wspierającego
- osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne , która sprawuje opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia i która będzie chciała po 31 grudnia 2023r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń ) musi po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów
-w przypadku gdy opiekun otrzymujący świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie sprawował opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku od ukończenia 18. roku życia legitymując się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest podwyższana o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka - warunkiem jest złożenie wniosku przez opiekuna podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego
-świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna nie przysługują opiekunowi w przypadku gdy osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane prze ZUS świadczenie wspierające
- już złożenie przez osobę wymagającej opieki wniosku przyznanie świadczenia wspierającego w ZUS będzie skutkować wstrzymaniem wypłat opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego ,specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna
-świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna przyznane/wypłacone opiekunowi za okres za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające będzie świadczeniem nienależnie pobranymi podlegającym zwrotowi wraz z odsetkami do którego to zwrotu zobowiązanym zostanie opiekun
-osoba z niepełnosprawnościami ,składając w ZUS wniosek o świadczenie wspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu może nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres za który jej opiekun otrzymał w gminie świadczenie pielęgnacyjne ,specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie opiekuna.
Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza także przepisy przejściowe regulujące ochronę praw nabytych opiekunów osób z niepełnosprawnościami którzy pobierają świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna na podstawie obecnych przepisów i warunków zachowania prawa do tych świadczeń po 31 grudnia 2023r.
Wprowadzając istotne zmiany w warunkach przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego oraz uchylając specjalny zasiłek opiekuńczy, ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza jednocześnie przepisy mające na celu pełną ochronę praw nabytych osób , które nabyły bądź nabędą na starych, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy, tj. do 31 grudnia 2023r. przepisach, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego. Osoby te będą mogły w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczenia zgodnie z dotychczasowymi przepisami. Prawo do pobierania tych świadczeń na zasadach dotychczasowych zostało uregulowane w art. 63u.ś.w. Przepisy te przewidują, że :
- w sprawach o świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023r.,stosuje się przepisy dotychczasowe (art.63 ust.1 u.ś.w.)
-osoby ,którym przed 1 stycznia 2024r., albo nawet po tej dacie ,ale na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego ,zachowują na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 23023r.,prawo do tych świadczeń nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane (art.63. ust. 2 u.ś.w.)
-osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023r., również w przypadku gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w tym przypadku będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy ,licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności (art.63 ust.3 ustawy),
-prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach dotychczasowych przysługiwać będzie ww. osobom wymienionym w art.63 ust.1-2 u.ś.w. również po upływie okresu zasiłkowego na którym prawo zostało przyznane (czyli także na kolejne okresy zasiłkowe) pod warunkiem, że wniosek om ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy ( art.63.ust. 4 u.ś.w.).
Uwaga: przepisy przejściowe o świadczeniu wspierającym wprowadzają również dodatkową, negatywną przesłankę, która przewiduje, że świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy przyznane na zasadach dotychczasowych oraz zasiłek dla opiekuna, nie przysługują jeżeli osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art.63 ust.6 u.ś.w.). W konsekwencji tego przepisu wprowadzone zostały także przepisy proceduralne określające:
-zawieszenie postępowania o ustalenie prawa świadczenia pielęgnacyjnego ,specjalnego zasiłku opiekuńczego ,zasiłku dla opiekuna do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego w sytuacji gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Następnie ustalenie prawa do ww. świadczeń w wyniku podjęcia zawieszonego postępowania następuje po dokonaniu prze ZUS rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art.63 ust.7-8 u.ś.w.).
-zawieszenie wypłat przyznanego już świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna jeżeli osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. W przypadku odmowy przyznania osobie wymagającej opieki świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku o to świadczenie bez rozpatrzenia, świadczenie pielęgnacyjne albo specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna, wypłaca się od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę do końca okresu na jaki je przyznano, jeżeli nadal osoba spełnia warunki określone w brzmieniu dotychczasowym ( art.63 ust.9-10 u.ś.w.).
-uznanie za nienależnie pobrane świadczenia: świadczenia pielęgnacyjnego ,specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna ,wypłaconego opiekunowi za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające. W celu realizacji ww. przepisów gminne organy właściwe będą miały zapewniony, droga elektroniczną, poprzez odpowiednie usługi wymiany danych w ramach Emp@tii, dostęp do danych ZUS o złożonych wnioskach/przyznanych świadczeniach wspierających.
